11/6/24

Թվայի՞ն, թե թվանշային

Քանի որ թվային-թվանշային զույգին վերաբերող իմ գրառումը «թաքնված» է լեզվաոճական  ուղեցույցի տեքստում և նաև համացանցային որոնող ծառայությունների կողմից չի ցուցակագրվում, որ լայն հանրությանը հասանելի դառնա, այստեղ առանձին պատճենում եմ։ 


numerical — թվային  (числовой, численный)

digital — թվանշային  (цифровой) 

number — թիվ, համար  (число, номер)

digit — թվանշան, թվանիշ  (цифра) (միայն մեկ նիշ)

numeral — թվանշաններով արտահայտված թիվ (որևէ քանակի նիշերով)

digital representation of numerical data — թվային տվյալների թվանշային ներկայացում 

numerical/numeral system, numerical order — թվային համակարգ, թվային դասավորություն

digital system, digital technologies, digital age, digital broadcasting —  թվանշային համակարգ, թվանշային տեխնոլոգիաներ, թվանշային դարաշրջան, թվանշային հեռարձակում

numerical literacy - թվային գրագիտություն (թվերով գործողություններ կատարելու հմտությունը)

digital literacy - թվանշային գրագիտություն


Բայց՝ 

digitize — թվայնացնել  (ո՛չ թվանշայնացնել), որովհետև «թվայնացնել»-ը, բացի digitize-ից, այլ իմաստով չի գործածվում և ավելի կարճ ու բարեհունչ է, քան «թվանշայնացնել» տարբերակը։

------------

Տարիներ առաջ ես էլ էի սխալ բառը գործածում, բայց մեկը բացատրեց, և հասկացա։ Հույս ունեմ՝ հասկացողների թիվը օրեցօր կմեծանա, որովհետև իսկապես տխրեցնող է, որ մեր ազգը երկու հասկացությունների և բառերի միջև տարբերությունը չի հասկանում և մի բանի փոխարեն մի ուրիշ բան է ասում։

Օրինակ՝ երբ ասում են թվային գրագիտություն, սա այլ բան չէ, քան թվերով գործողություններ կատարելու (գումարել, հանել, բազմապատկել, բաժանել ևն) ունակությունը՝ numerical literacy-ն։ Մինչդեռ digital literacy-ն ուրիշ բան է։ Այստեղ կարող եք տեսնել գրագիտությունների տեսակները և դրանց բացատրությունները։