7/16/20

Ձեռնարկներ և աշխատություններ (հայոց լեզու)

Թարմացվել է 2025 թ. մայ. 16-ին։

◇ ՔԵՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
▪ ԱՐԵՎԵԼԱՀԱՅԵՐԵՆ
▪ ԱՐԵՎՄՏԱՀԱՅԵՐԵՆ
◇ Խոսքի մշակույթ
◇ Հնչյունաբանություն, բառագիտություն, ուղղագրություն
◇ Կետադրություն
◇ Հայոց լեզվի պատմություն
◇ Տառադարձություն
◇ Բարբառագիտություն
◇ ԶԱՆԱԶԱՆ
◇ Ընդհանուր լեզվաբանություն

Գրաբարի ձեռնարկներն ու ընթերցարանները տես այստեղ։


ՔԵՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ



ԱՐԵՎԵԼԱՀԱՅԵՐԵՆ

Պալասանեան Ստեփան
◈ Ընդհանուր տեսութիւն արեւելեան նոր գրաւոր լեզուի հայոց, Թիֆլիս, 1870
◈ Քերականութիւն մայրենի լեզուի, Թիֆլիս, 1874. կամ այստեղ
◈ Քերականութիւն մայրենի լեզուի, մասն Ա, մասն Բ, մասն Գ, Բ. տպ., Թիֆլիս, 1884
◈ Քերականութիւն մայրենի լեզուի, Դ. տպ., Թիֆլիս, 1894
◈ Քերականութիւն մայրենի լեզուի, Ե. տպ., Թիֆլիս, 1906

Մելիք-Թանգեան Ներսէս
◈ Աշխարհաբարի քերականութիւնը (ամբողջութեամբ), Բ. տպ., Նոր-Ջուղա, 1900

Վանցեան Գրիգոր
◈ Պատմական քերականութիւն արեւելահայ լեզուի, Թիֆլիս, 1906. կամ այստեղ

Աբեղյան Մանուկ
◈ Հայերէնի աշխարհաբար քերականութիւն (1906) (էլ. տեքստ)
◈ Երկեր, հտ. Զ, Հայոց լեզվի տեսություն, Աշխարհաբար, Գրաբարի քերականություն, Երևան, 1974
◈ Երկեր, հտ. Ը [զանազան], Երևան, 1985

Ղափանցյան Գրիգոր
◈ Ընդհանուր լեզվաբանություն, հտ. 1. Ներածական-ընդհանուր մաս, հնչյունաբանություն, ձևաբանություն, բառագիտություն (իմաստաբանության հետ), Յերեվան, 1939

Հ. Աճառյանի «Հայոց պատմության» և «Լիակատար քերականության» բոլոր հատորների ցանկերը՝ մեկ էջում

Ղարիբյան Արարատ
◈ Հայերենի անվանական հոլովման զարգացման երկու ներքին օրենքները. ՀՍՍՌ ԳԱ ՏՀԳ, 1955, թ. 8, էջ 15-38

Սևակ Գուրգեն
◈ Ժամանակակից հայոց լեզվի դասընթաց, Երևան, 1955

Առաքելյան Վարագ
◈ Հայերենի շարահյուսություն, հտ. Ա. Պարզ նախադասություն, Երևան, 1958

Պետրոսյան Հրանտ

Աբրահամյան Աշոտ


Գարեգինյան Գրիգոր

Գալստյան Սերգեյ
◈ Հայոց լեզու (ուսումնական ձեռնարկ արտասահմանյան քաղաքացիների նախապատրաստական ֆակուլտետի ուսանողների համար), Երևան, 1968

Վերդյան Բոգդան

Պետրոսյան Հրանտ
Աղայան Էդվարդ
◈ Ժամանակակից հայերենի հոլովումը և խոնարհումը (կառուցվածքային վերլուծություն), Երևան, 1967. կամ այստեղ

Աբրահամյան Ս., Պառնասյան Ն., Օհանյան Հ.

Աբրահամյան Ս․, Առաքելյան Վ․, Քոսյան Վ․


Աբրահամյան Սերգեյ

◈ Ժամանակակից հայերենի քերականություն (ձեռնարկ ուսուցիչների համար), Բ հրատ., Երևան, 1975
◈ Հայոց լեզու. շարահյուսություն (բուհական ձեռնարկ), Երևան, 2004

Ասատրյան Մանվել
◈ Ժամանակակից հայոց լեզվի ձևաբանության հարցեր, հտ. Գ (Բայ-եղանակային ձևեր, մակբայ, շաղկապ, եղանակավորող բառեր, ձայնարկություն), Երևան, 1977

Բարսեղյան Հովհաննես
◈ Հայերենի խոսքի մասերի ուսմունքը, Երևան, 1980
Ավագյան Վ. Գ.
◈ Շարահյուսություն. օժանդակ ձեռնարկ ուսուցիչների համար, Երևան, 1983

Հարությունյան Հ.Ա.
◈ Կառավարումը ժամանակակից հայերենում, Երևան, 1983

Բադիկյան Խաչիկ
◈ Պապոյան Արտաշես, Բադիկյան Խաչիկ, Ժամանակակից հայոց լեզվի շարահյուսություն, Երևան, 2003. կամ այստեղ
◈ Ժամանակակից հայոց լեզվի ձևաբանության տեսության և գործնական աշխատանքների ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2010. կամ այստեղ

Ասատրյան Մանվել
◈ Ժամանակակից հայոց լեզու. ձևաբանություն, Դ հրատ., Երևան, 2004. կամ այստեղ

Գյուրջինյան Դավիթ և Հեքեքյան Ն.
◈ Հայոց լեզու. գործնական աշխատանքների ձեռնարկ բուհերի ուսանողների համար, Ե հրատ., Երևան, 2006

Ավետիսյան Յուրի
◈ Արևելահայերենի և արևմտահայերենի զուգադրական քերականություն, Երևան, 2007. կամ այստեղ


Եզեկյան Լևոն
◈ Հայոց լեզու [բուհական դասագիրք], Բ հրատ., Երևան, 2007. կամ այստեղ

Dum-Tragut, Jasmine
◈ Armenian. Modern Eastern Armenian. London Oriental and African Language Library 14. Amsterdam/Philadelphia, 1984

Hagopian, Gayane
◈ Armenian for Everyone. Western and Eastern Armenian in Parallel Lessons. 2nd ed. Los Angeles-Glendale, 2007

Աղաջանյան Զարիկ
◈ Ձևաբանական նորմ և խոսքի մշակույթի հարցեր, Երևան, 2007


Sakayan Dora
◈ Eastern Armenian for the English-Speaking World, Yerevan 2007. կամ այստեղ

Սանթրյան Լ. Ս.
◈ Ժամանակակից հայոց լեզվի գործնական աշխատանքների ձեռնարկ, Երևան, 2014

Կիրակոսյան Գ. Հ.
◈ Գործնական վարժություններ հայոց լեզվից, Երևան, 2015

Ավետիսյան Յ., Թելյան Լ., Սարգսյան Լ., Ավետիսյան Լ. 
◈ Ուղեցույց հայոց լեզվի. հնչյունաբանություն, բառագիտություն և քերականություն, Երևան, 2017



ԱՐԵՎՄՏԱՀԱՅԵՐԵՆ


Մխիթար Սեբաստացի
◈ Դուռն քերականութեան աշխարհաբառ լեզուին Հայոց, Վէնէտիկ, 1727 [արմտ. աշխարհաբարի առաջին քերականութիւնը]


Riggs, Elias
◈ A brief grammar of the modern Armenian language as spoken in Constantinople and Asia Minor, Smyrna, 1847. կամ այստեղ
◈ A grammar of the modern Armenian language as spoken in Constantinople and Asia Minor, Constantinople, 1856. կամ այստեղ


Այտընեան Արսէն, Հ.
◈ Քննական քերականութիւն աշխարհաբար կամ արդի հայերէն լեզուի, Վիեննա, 1866
◈ Քերականութիւն աշխարհաբար կամ արդի հայերէն լեզուի, Վիէննա, 1883. կամ այստեղ, կամ այստեղ


Թերզեան Թովմաս
◈ Քերականութիւն աշխարհաբար լեզուի. հրահանգ լեզուի եւ մտածութեան, Բ. տպ. կարեւոր փոփոխութեամբք, Կ. Պոլիս, 1884


Գարագաշեան Անտոն Մատաթիա, Հ.
◈ Աշխարհաբար քերականութիւն կամ քերականութիւն արդի հայերէնի. Ուղղեալ եւ յաւելեալ, Գ. տպ., Կ. Պոլիս, 1891

Աճէմեան Թովմաս

◈ Նոր քերականութիւն հայերէն աշխարհաբար լեզուի. Ա. տարի, Կ. Պոլիս, 1893

◈ Նոր քերականութիւն հայերէն աշխարհաբար լեզուի, Բ. տպ., Կ. Պոլիս, 1898


Պօզաճեան Պ. Մ.

◈ Տեսական եւ գործնական քերականութիւն աշխարհիկ լեզուի. տարրական ընթացք, Կ. Պոլիս, 1898

◈ Տեսական եւ գործնական քերականութիւն հայերէն աշխարհաբար լեզուի. միջին ընթացք, Դ. տպ., Կ. Պոլիս, 1898


Ասատուր Զապէլ (Սիպիլ)
◈ Զապէլ Տօնէլեան, Գործնական քերականութիւն արդի աշխարհաբարի, Բ. գիրք, Կ. Պոլիս, 1899. կամ այստեղ
◈ Ասատուր Հ. եւ Զ., Գործնական քերականութիւն արդի աշխարհաբարի, Կ. Պոլիս, 1902

Գայայեան Յովհաննէս

◈ Քերական-Ընթերցարան Պատկերազարդ, Նախակրթարան, Ա. տարի, Կ. Պոլիս, 1900

◈ Մայրենի լեզու: Քերական-Ընթերցարան Պատկերազարդ: Ա. տարի, Դ. տպ., Կ. Պոլիս, 1910. Զ. տպ., Կ. Պոլիս, 1914

◈ Ընթերցարան պատկերազարդ, Նախակրթարան, Բ. տարի, Կ. Պոլիս, 1901

◈ Մայրենի Լեզու. Ընթերցարան Պատկերազարդ, Գ. տարի, Բ. տպ., Կ. Պոլիս, 1910. Գ. տպ., Կ. Պոլիս, 1914

◈ Մայրենի Լեզու. Ընթերցարան, Գ. տարի, Գահիրէ, 1916


Գրանեան Հմայեակ

◈ Սիսուան Ընթերցարան. Նախակրթարանի միջին դասընթացք (Բ. աստիճան), Գահիրէ, 1918


Գազանճեան Յովհաննէս
◈ Նոր քերականութիւն արդի հայերէն լեզուի (պատկերազարդ. Տարրական դասընթացք), Կ. Պոլիս, 1920
◈ Նոր քերականութիւն արդի հայերէն լեզուի (պատկերազարդ. Տարրական դասընթացք), Իսթանպուլ, 1947

Շանթ Լեւոն

◈ Հայերէնի գրաւոր դասեր Ա. աստիճան. Շարադրութեան եւ ուղղագրութեան նախնական մշակումը (դպրոցական առաջին եւ երկրորդ տարիներուն համար), Փարիզ, 1927

◈ Քերականութիւն արեւմտեան հայերէնի, Ա. հտ. Հոլովում ու խոնարհում (դպրոցական հինգերորդ եւ վեցերորդ տարուան համար), Պէյրութ, 1932

◈ Հայրենի աշխարհ. ընթերցարան հայերէն լեզուի, Ա. գիրք (դպրոցական հինգերորդ տարուան համար), Փարիզ, 1930

◈ Հայրենի աշխարհ. ընթերցարան հայերէն լեզուի, Բ. գիրք (դպրոցական վեցերորդ տարուան համար), Պէյրութ, 1932


Feydit, Frédéric
◈ Grammaire de la langue arménienne moderne - dialecte occidental (2e et 3e année). Venise, 1935. մաս առ մաս՝ էջ I-X - 1-20 - 21-51 - 51-65 - 66-85 - 86-105 - 105-148 - 148-181 - 182-205 (pdf)

Անհեղինակ

Աղուոր Քերական, Աթէնք, 1936 [համառօտ այբբենարան]


Ահմարանեան Գէորգ 

◈ Առաջնորդ Հայերէն Լեզուի, Ա. տարի, Ընթերցանութեան Վարժութիւն, Պէյրութ, 1939


Նալբանդեան Յակոբ

◈ Մեր լեզուն. Հայերէն Լեզուի Դասընթացք, Գիրք Բ. Ընթերցանութիւն, արտասանութիւն, բառագիտութիւն, զրուցատրութիւն, քերականութիւն, ուղղագրութիւն, շարադրութիւն. Նախակրթարանի Բ. կարգ (10 տարեկան տղոց համար), Գահիրէ, 1939

◈ Մեր լեզուն. Հայերէն Լեզուի Դասընթացք, Գիրք Գ. ....Նախակրթարանի Գ. կարգ (11 տարեկան տղոց համար), Գահիրէ, 1939

◈ Մեր լեզուն. Հայերէն Լեզուի Դասընթացք, Գիրք Դ. ....Նախակրթարանի Դ. կարգ (12 տարեկան տղոց համար), Գահիրէ, 1939


Թաշեան Բ.

◈ Հայկարան. տարրական ընթացք, Ա. տարի, Գահիրէ, 1940

◈ Հայկարան. տարրական ընթացք, Բ. տարի, Գահիրէ, 1940


Kogian, S. L.
◈ Armenian Grammar (West Dialect). Vienna, 1949. մաս առ մաս՝ 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 (pdf)


Bardakjian Kevork and Thomson, Robert W.
◈ A Textbook of Modern Western Armenian. Caravan Books Delmar New York, 1977. կամ այստեղ


Տասնապետեան Եդուարդ
◈ Քերականութիւն, Անթիլիաս, 1990. մաս առ մաս՝ էջ 0-22 - 23-112 - 115-192 - 193-233 - 235-360 (pdf)


Hagopian, Gayane
◈ Armenian for Everyone. Western and Eastern Armenian in Parallel Lessons. 2nd ed. Los Angeles-Glendale, 2007

Գալֆայեան-Փանոսեան Հիլտա

◈ Արեւմտահայ գրական լեզուի ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2009


Sakayan Dora
◈ Western Armenian for the English-Speaking World, Yerevan 2012


Չոլաքեան Յակոբ
◈ Արեւմտահայերէն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ), Բ. Գիրք, Երեւան, 2019. կամ այստեղ

Չոլաքեան Յակոբ, Ֆիշենկճեան Անի

Եղիայեան Արմենակ

Խոսքի մշակույթ


Պողոսյան Պ. Մ.
◈ Խոսքի մշակույթի և ոճագիտության հիմունքները (խոսքի տեսություն), գիրք Ա, Երևան, 1990. գիրք Բ, Երևան, 1991

Մարության Աշոտ
◈ Հայոց լեզվի ոճաբանություն, Երևան, 2000

Արզոյան Ռ. Ն.
◈ Հայոց լեզու և խոսքի կուլտուրա, Երևան, 2004

Եզեկյան Լևոն
◈ Ոճագիտության ուղեցույց, Երևան, 2007
◈ Հայոց լեզվի ոճագիտություն (ուսումնական ձեռնարկ), Երևան, 2007

Ջահուկյան Գևորգ, Խլղաթյան Ֆրիդրիխ
◈ Հայոց լեզվի ոճաբանություն. ուսումնական ձեռնարկ ուսուցիչների և ավարտական դասարանների աշակերտների համար, Երևան, 2007


Ավետիսյան Յուրի
◈ Պաշտոնական ոճ, Երևան, 2011
◈ Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, գիրք Ա. Գրական արևելահայերենի նորմը, Երևան, 2014

Գաբրիելյան Վազգեն

◈ Գրավոր խոսք, Գ հրատ., Երևան, 2012

Ավետիսյան Յ., Սարգսյան Ա., Ներսիսյան Ն., Թելյան Լ.  և այլք

◈ Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, ԵՊՀ հրատ․, Երևան, 2016

Ավետիսյան Յ., Ավետիսյան Լ., Սարգսյան Լ., Սաղաթելյան Ռ.

◈ Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), ԵՊՀ հրատ․, Երևան, 2020  

Ավետիսյան Յ․ Ս․, Ներսեսյան Գ․ Մ․, Գևորգյան Շ․ Ս․, Գաբրիելյան Ս․ Վ․
◈ Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (ձեռնարկ բուհերի բնագիտամաթեմատիկական ֆակուլտետների համար), ԵՊՀ հրատ․, Երևան, 2021   
◈ Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (դասագիրք բուհերի բնագիտամաթեմատիկական ֆակուլտետների համար), ԵՊՀ հրատ․, Երևան, 2022   




Հնչյունաբանություն, բառագիտություն, ուղղագրություն


Առաքելյան Վարագ

◈ Ժամանակակից հայերենի հնչյունաբանություն, Երևան, 1955


Ջահուկյան Գ., Աղայան Է., Առաքելյան Վ., Քոսյան Վ.

◈ Հայոց լեզու, մաս I, պրակ Ա. Ներածություն, հնչյունաբանություն, բառագիտություն, դարձվածաբանություն, Երևան, 1980


Աղայան Էդվարդ
◈ Ընդհանուր և հայկական բառագիտություն, Երևան, 1984

Գյուրջինյան Դավիթ
◈ Հայերեն բառարան-տեղեկատու. միասին, անջատ կամ գծիկով գրվող բառեր, Դ հրատ., Երևան, 2003
◈ Մեծատա՞ռ, թե՞ փոքրատառ. հայերեն բառարան-տեղեկատու, Երևան, 2003

Ավետիսյան Յու., Զաքարյան Հ.
◈ Հայոց լեզու. հնչյունաբանություն, ուղղախոսություն, ուղղագրություն, Երևան, 2008

Զաքարյան Հովհաննես
◈ Անձ մատնանշող «ով» և «որ» շաղկապական բառերի բաշխումը հայերենում (Գրիգոր Ղափանցյանի ծննդյան 130-ամյակին նվիրված առցանց գիտաժողով, 2017 թ.)

Մարգարյան Ալեքսանդր
◈ Ժամանակակից հայոց լեզու. բառագիտություն, Երևան, 1993
◈ Ժամանակակից հայոց լեզու. հնչյունաբանություն, Երևան, 1997. կամ այստեղ, կամ այստեղ

Սուքիասյան Ա. Մ.
◈ Ժամանակակից հայոց լեզու (հնչյունաբանություն, բառագիտություն, բառակազմություն), Դ հրատ., Երևան, 2004. կամ այստեղ
◈  Սուքիասյան Ա., Սուքիասյան Ք., Ֆելեքյան Մ., Ժամանակակից հայոց լեզու (հնչյունաբանություն, բառագիտություն), Երևան, 2017

Գյուլբուդաղյան Սիրակ
◈ Հայերենի ուղղագրության պատմություն, Երևան, 1973
◈ Հայերենի XVIII դարի ուղղագրության մասին, Պատմա-բանասիրական հանդես, 1973/1, էջ 84-96
◈ Հայերենի ուղղագրությունը XX դարում (1973 թ. գրքի գլուխ Դ)

Գալստյան Սերգեյ
◈ Դպրոցական բառակազմական բառարան (հեղ. Ս. Գալստյան), Երևան, 2014

Ավետիսյան Յ., Թելյան Լ., Սարգսյան Լ., Ավետիսյան Լ. 
◈ Ուղեցույց հայոց լեզվի. հնչյունաբանություն, բառագիտություն և քերականություն, Երևան, 2017

ԱՒԱՆԴԱԿԱՆ ՈՒՂՂԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ

Նույն կանոնները՝ բառերի այբբենական դասավորությամբ


Կետադրություն


Աբրահամյան Սերգեյ
◈ Հայերենի կետադրություն, Երևան, 1999. կամ այստեղ

Ջահուկյան Գևորգ
◈ Հայերենի կետադրության պատմական և տեսական հիմունքները. ԼՀԳ, 1990/7, էջ 75-86

Մխիթարյան Հակոբ Մկրտչի
◈ Հայերենի կետադրության համառոտ պատմություն, Երևան, 1972. կամ այստեղ

Զաքարյան Հովհաննես

◈ Կետադրական բառարան. ուսումնական տեղեկատու, Երևան, Բ հրատ., 2013


Հայոց լեզվի պատմություն


Աճառյան Հրաչյա
◈ Հայոց լեզվի պատմություն, մաս Ա, Երևան, 1940. ՑԱՆԿԸ
◈ Հայոց լեզվի պատմություն, մաս Բ, Երևան, 1951. ՑԱՆԿԸ

◈ Հայոց լեզվի պատմություն, մաս Ա, Երևան, 2013

◈ Հայոց լեզվի պատմություն, մաս Բ, Երևան, 2013


Սևակ Գուրգեն
Ղափանցյան Գրիգոր
◈ Հայոց լեզվի պատմություն (հին շրջան), Երևան, 1961


Բարսեղյան Հովհաննես

◈ Հայերենի խոսքի մասերի ուսմունքը, Երևան, 1980


Մուրադյան Հովհաննես

◈  Հայոց լեզվի պատմական քերականություն, հտ. 1. Հնչյունաբանություն, Երևան, 1982


Ջահուկյան Գևորգ
◈ Զրույցներ հայոց լեզվի մասին, Երևան, 1992. կամ այստեղ

Ղազարյան Սերոբ
◈ Հայոց լեզվի համառոտ պատմություն, Գ հրատ., Երևան, 2006. կամ այստեղ

Մարտիրոսյան Հրաչ
◈ Հայոց լեզվի պատմություն (դասընթաց), Լեյդեն, 2014 (էլ. հրատ.). Ներածություն և նախագիտելիք 1-4. / Բուն դասանյութ (շարունակելի). / Հայոց լեզվի տեղը հնդեվրոպական լեզվաընտանիքում / Գրականության ցանկ և նշաններ ու համառոտագրություններ

Ավետիսյան Յուրի
◈ Գրական հայերենի զարգացման երկու շրջափուլերը՝ գրաբար և աշխարհաբար, Երևան, 2016. կամ այստեղ

Գյուլբուդաղյան Սիրակ
◈ Արևելահայերենի քերականագիտության պատմություն (օժանդակ ձեռնարկ), Երևան, 2009. կամ այստեղ

Մուրադյան Գոհար


***
◈ Ակնարկներ միջին գրական հայերենի պատմության, հտ. Ա [հնչյունաբանություն, բառագիտություն, խոնարհում, չթեքվող խոսքի մասեր], Երևան, 1972, հտ. Բ, 1975 [հոլովում և շարահյուսություն]



Տառադարձություն


Այտընեան Արսէն, Հ.
◈ Տառադարձութեան խնդիր. «Հանդէս ամսօրեայ», 1888/5, էջ 73-77. 6, էջ 97-104, 7, էջ 117-122. 9, էջ 149-155. 10, էջ 165-168. 12, էջ 208-213 և 1889/3, էջ 37-40

Ջահուկյան Գևորգ
◈ Օտարազգի բառերի տառադարձման սկզբունքները. ԼՀԳ 1972/3, էջ 25-34

***
◈ Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու, Երևան, 2006. կամ այստեղ, կամ այստեղ



Բարբառագիտություն


Պատկանյան Քերովբե
◈ Изслѣдованіе о діалектах Армянскаго языка: филологическій опытъ, Санктпетербургъ, 1869. կամ այստեղ, կամ այստեղ
◈ Матерiалы для изученiя армянскихъ наречiй. Выпускъ второй: Мушскiй дiалектъ, Санктпетербургъ, 1875

Սարգսեանց Սարգիս
◈ Ագուլեցոց բարբառը (զօկերի լեզուն). լեզուաբանական հետազօտութիւն, մասն I, Մոսկվա, 1883

Томсонъ Александръ
Յովնանեան(ց) Ղեւոնդ, Հ.
◈ Հետազօտութիւնք նախնեաց ռամկօրէնի վրայ, մասն Ա, Վիեննա, 1897
◈ Հետազօտութիւնք նախնեաց ռամկօրէնի վրայ, մասն Բ, Վիեննա, 1897
◈ Հետազօտութիւնք նախնեաց ռամկօրէնի վրայ, մասն Ա-Բ, Վիեննա, 1897

Մսերեանց Լեւոն
◈ Հայերէն բարբառախօսութիւն, թարգմ. ի Ռուսերէնէ Հ. Գ. Մէնէվիշեան, Վիեննա, 1899. կամ այստեղ
Կիւլէսէրեան Բաբգէն
◈ Կիւլէսէրեան Բաբգէն Վ., Ճանիկի վիճակին մէջ գտնուող Համշէնցիներու գաւառաբարբառը [ամբողջական գործը], «Բիւրակն», Կ. Պոլիս, 1899, թիւ 31-32, 35, 38-39, 41, 44, 47-48, 49 (էջ 508-513, 558-560, 603-605, 654-656, 699-700, 752-754, 779-780). 1900, թիւ 1-4, 6, 8 (էջ 14-16, 29-31, 42-43, 59-62, 82-84, 120-121)

Գազանճեան Յովհաննէս
◈ Եւդոկիոյ հայոց գաւառաբարբառը, մասն Ա. եւ Բ., Վիեննա, 1899
◈ Եւդոկիոյ հայոց գաւառաբարբառը (էլ. տեքստ)

Մխիթարեան Ստեփան
◈ Սթանոզի գաւառաբարբառը, «Բիւրակն», Կ. Պոլիս, 1899, թ. 42, էջ 670-672

Շահինեան Գ.
◈ Քերականական ուրուագիծ Մանիսայի գաւառբարբառին, «Բիւրակն», Կ. Պոլիս, 1899, թ. 33, էջ 528-531
◈ Երկրորդ նմուշ մը Մաղնիսայի գաւառաբարբառին, «Բիւրակն», Կ. Պոլիս, 1899, 36, էջ 575-576

Նաւասարդեանց Տիգրան
◈ Բառգիրք Արարատեան բարբառի, Թփխիս, 1903. կամ Նայիրիում

Ճանիկեան Յովսէփ
◈ Հնութիւնք Ակնայ, գլ. Թ. Գաւառաբարբառ, Թիֆլիս, 1895

Գաբրիէլեան Մ. Ս.
◈ Ակնայ գաւառաբարբառը եւ արդի հայերէն լեզուն, Վիեննա, 1912. կամ այստեղ

Դաւիթ-Բէկ Մելիք
◈ Արաբկիրի գաւառաբարբառը. ձայնաբանական եւ քերականական ուսումնասիրութիւն, Վիեննա, 1919


Աճառյան Հրաչյա
◈ Ուսումնասիրութիւններ հայկական գաւառաբանութեան (հանուած Բազմավիպի ԾԶ. հատորէն), Վենետիկ, 1898. կամ այստեղ
◈ Ուսումնասիրութիւններ հայկական բարբառախօսութեան, Գ, Քննութիւն Ղարաբաղի բարբառին, Վաղարշապատ, 1899
◈ Հայկական ծածկախօսութիւններ, «Բանասէր», Պարիս, 1899, թ. 3, էջ 246-249
◈ Բարբառախօսութեան օգուտները եւ մատենախօսական «Եւդոկիոյ գաւառաբարբառ»-ին, «Բանասէր», Պարիս, 1901, 3/2-3, էջ 76-82
◈ Թուրքերէնի ազդեցութիւնը հայերէնի վրայ եւ թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ, «Էմինեան ազգագրական ժողովածու», հտ. Գ, Թիֆլիս, 1902. կամ այստեղ
◈ Lautlehre des Van-Dialekts. Von H. Adjarian. Հանդէս հայագիտութեան - Zeitschrift für armenische Philologie: Erster Band, Marburg (Hessen), 1903, էջեր 74-86 և 121-138
◈ Adjarian, H. Classification des dialectes arméniens. Paris, 1909.
◈ Հայ բարբառագիտութիւն, «Էմինեան ազգագրական ժողովածու», հտ. Ը, Մոսկուա - Նոր-Նախիջեւան, 1911. կամ այստեղ
◈ Հայերէն գաւառական բառարան, «Էմինեան ազգագրական ժողովածու», հտ. Թ, Թիֆլիս, 1913. կամ այստեղ
◈ Քննութիւն Մարաղայի բարբառի, Երևան, 1926


Ղարիբյան Արարատ
◈ Համառոտություն հայ բարբառագիտության, Երևան, 1941

◈  Հայ բարբառագիտություն. ձեռնարկ ԲՈՒՀ-երի ուսանողության համար, Երևան, 1947

◈ Հայ բարբառների դասակարգման հարցի շուրջը. ՀՍՍՌ ԳԱ ՏՀԳ, 1952, թ. 8, էջ 41-58
◈ Հայ բարբառագիտություն. հնչյունաբանություն և ձևաբանություն, Երևան, 1953
Աղայան Էդուարդ
◈ Մեղրու բարբառը, Երևան, 1954

Պետոյան Վարդան
◈ Սասունի բարբառը, Երևան, 1954

Բաղդասարյան-Թափալցյան Ս. Հ.
◈ Մշո բարբառը, Երևան, 1958


Ջահուկյան Գևորգ

◈ Հայ բարբառագիտությունը և հայերենի բարբառների ծագման հարցը. «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1959/2-3, էջ 282-319

◈ Հայ բարբառների դասակարգման հարցի շուրջը. ՊԲՀ 1971/2, էջ 65-80

◈ Գրական լեզուների և բարբառների փոխհարաբերությունը ըստ վիճակագրական տվյալների. ԼՀԳ 1971/5, էջ 45-57

◈ Արցախահայ (Ղարաբաղի) բարբառի կազմավորման մասին. ԼՀԳ 1991/5, էջ 52-58

◈ Ձայնեղ պայթականների և հպաշփականների բարբառային խլացման հետ կապված երկու երևույթի մասին. ԲԵՀ 1995/2, էջ 3-8

◈ Հայ բարբառագիտության ներածություն  (վիճակագրական բարբառագիտություն), Երևան, 1972


Բաղրամյան Ռուբեն


Մուրադյան Մարլենա

◈ Շատախի բարբառը, Երևան, 1962

Ասատրյան Մանվել

◈ Լոռու խոսվածքը, Երևան, 1968

Դավթյան Կարո
◈ Դավթյան Կ.Ս., Լեռնային Ղարաբաղի բարբառային քարտեզը, Երևան, 1966

Դանիելյան Թևան
◈ Մալաթիայի բարբառը, Երևան, 1967

Ասատրյան Մանվել
◈ Լոռու խոսվածքը, Երևան, 1968


Տէր-Վարդանեան Գուրգէն
◈ Երզնկա-Կամախ գաւառաբարբառը եւ ազգագրական յուշեր, Երուսաղէմ, 1968

Մկրտչյան Ներսես

◈  Բուրդուրի բարբառը, Երևան, 1971

◈ Անատոլիայի նորահայտ հայ բարբառները և բանահյուսությունը, Երևան, 2006


Մարգարյան Ալեքսանդր

◈ Գորիսի բարբառը, Երևան, 1975


Հանեյան Անահիտ
◈ Տիգրանակերտի բարբառը, Երևան, 1978

Կոստանդյան Դարիկո
◈  Երզնկայի բարբառը, Երևան, 1979

Մարկոսյան Ռազմիկ
◈ Արարատյան բարբառ, Երևան, 1989

Մեժունց Բարմիկ
◈ Շամշադին-Դիլիջանի խոսվածքը, Երևան, 1989

Ջահուկյան Գևորգ
◈ Զրույցներ հայոց լեզվի մասին, Երևան, 1992. կամ այստեղ

Աբգարյանց Տիգրան
◈ Նոր Ջուղայի անգիր գրականութիւն, Լոս Անջելէս, 2004

Վարդանյան Արտակ
◈ Վայոց ձորի միջբարբառը, Երևան, 2004
◈ Հյուսիսային Գողթնի միջբարբառը, Երևան, 2021. կամ այստեղ

Վարդանյան Սերգեյ
◈ Կրոնափոխ համշենահայերի բարբառը, բանահյուսությունը և երգարվեստը (նյութեր և ուսումնասիրություններ), Երևան, 2009. կամ այստեղ, կամ այստեղ

Չոլաքեան Յակոբ
◈ Քեսապի բարբառը, Երևան, 2009. կամ այստեղ

Հանանյան Գաղթուհի
◈ Հանանյան Գ. Կ., Սվեդիայի բարբառի Խտրբեկի խոսվածքի անվանական թվակազմությունը, «Բանբեր Երևանի համալսարանի», 2 (65), Երևան 1988, էջ 61-68
◈ Гананян Гахтуи Карапетовна. Хтрбекский говор сведийского диалекта: автореферат, Ереван, 1991
◈ Սվեդիայի բարբառի բայական համակարգի մի քանի հատկանիշներ, ԲԵՀ 2 (80), Երևան 1993, էջ 147-154
◈ Բայական հետգրաբարյան գոյացություններ կիլիկյան բարբառներում ԲԵՀ 1 (124), Երևան 2008, էջ 196-203
◈ Աղայանը բարբառագետ, ԲԵՀ-«Բանասիրություն», 143.2, 2014 (№ 2), էջ 50-58
◈ Հայ բարբառների բազմահատկանիշ դասակարգումը, ԲԵՀ- «Բանասիրություն», 2016, № 1 (19), էջ 14-25

Կատվալյան Վիկտոր
◈ Հ – Խ հնչյունների համապատասխանությունը հայերենի բարբառներում, «Պատմա-բանասիրական հանդես», 2007/3, էջ 163-172
◈ Արարատյան և Բայազետի բարբառների փոխհարաբերությունները, ՊԲՀ 2009/2-3, էջ 145-157
◈ Բայազետի բարբառը և նրա լեզվական առնչությունները շրջակա բարբառների հետ, Երևան, 2016
◈ Բայի սեռը Բայազետի բարբառում, «Բանբեր Մատենադարանի», 2012, թ. 19, էջ 379-387
◈ Հայաստանի Հանրապետության բարբառային համապատկեր, գիրք 1, Գեղարքունիքի մարզ, Երևան, 2018. կամ այստեղ, կամ այստեղ
◈ Հայաստանի Հանրապետության բարբառային համապատկեր, գիրք 2, Կոտայքի մարզ, Երևան, 2020
◈ Բայազետի բարբառի բառարան, Երևան, 2021   

Կատվալյան Վ., Խաչատրյան Հ․, Մկրտչյան Գ․
◈ Հայաստանի Հանրապետության բարբառային համապատկեր․ նյութեր, պրակ Ա, Գեղարքունիք, Երևան, 2021   


Օհանեան Ռուբիկ
◈ Բառարան (բառացանկ). Սալմաստի բարբառ, Թաւրիզ, 2012

Մարտիրոսյան Հրաչ
◈ Г. Мартиросян, Армянские диалекты (характеристика отдельных диалектов). В сборнике «Языки мира: Реликтовые индоевропейские языки Передней и Центральной Азии», Москва, 2013. С. 334-385.

Սարգսյան Արմեն

◈ Ղարաբաղի բարբառի բառարան, Երևան, 2013. կամ այստեղ

◈ Ղարաբաղի բարբառի դարձվածաբանական բառարան, Երևան, 2017

◈ Ղարաբաղի բարբառի բառարան, Բ հրատ., Երևան, 2019


Մկրտչյան Գարիկ

◈ Բարբառագիտության հիմունքներ (դասախոսություններ), Երևան, 2015. կամ այստեղ

◈ Քննություն Ապարանի տարածաշրջանի բարբառային և խոսվածքային տարբերակների (համաժամանակային ուսումնասիրություն), Երևան, 2023


Hossep Dolatian, Afsheen Sharifzadeh, Bert Vaux
◈ A Grammar of Iranian Armenian. Berlin: Language Science Press, 2023


***
◈ Հայ բարբառագիտության հիմնախնդիրներ (միջազգային գիտաժողով 8-9 հոկտեմբերի, 2014 թ.). զեկուցումների ժողովածու, Երևան, 2014
◈ Հայ գիտական բարբառագիտության 100-ամյակի գիտաժողովի նյութեր (25 մայիսի 2014), ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ, 2015. կամ այստեղ
◈ Հայերենի բարբառագիտական ատլաս, պրակ 4, Երևան, 2016. կամ այստեղ
◈ Բարբառագիտական հետազոտություններ, պրակ Ա, պատ. խմբ.՝ Վ. Կատվալյան, Երևան, 2022   



ԶԱՆԱԶԱՆ


◈ Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու, Երևան, 2006. կամ այստեղ

◈ Հայոց լեզու և գրականություն (գիտամեթոդական ամսագիր, Երևան) - 2008, 2010-2016. կամ այստեղ՝ 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014




Ընդհանուր լեզվաբանություն


Ղափանցյան Գրիգոր
◈ Ընդհանուր լեզվաբանություն (ներածական մաս, ընդհանուր մաս, հնչյունաբանություն), գիրք Ա, Յերեվան, 1937
◈ Ընդհանուր լեզվաբանություն, հտ. 1. Ներածական-ընդհանուր մաս, հնչյունաբանություն, ձևաբանություն, բառագիտություն (իմաստաբանության հետ), Յերեվան, 1939

Ջահուկյան Գևորգ
◈ Լեզվաբանության պատմություն, հտ. Ա, Երևան, 1960
◈ Լեզվաբանության պատմություն, հտ. Բ, Երևան, 1962


Աղայան Էդվարդ

◈ Հայ լեզվաբանության պատմություն, հտ. Ա, Երևան, 1958

◈ Հայ լեզվաբանության պատմություն, հտ. Բ, Երևան, 1962

Ավետյան Սարգիս
◈ Լեզուների համեմատական ուսումնասիրության հիմնական սկզբունքները (համեմատական լեզվաբանության դասախոսություններ), Երևան, 2014. կամ այստեղ





Հեղինակ՝ at
Պիտակներ՝ , ,