CherryTree-ի վերջին թարմացումը և թե ինչի համար այս ծրագիրը ձեզ շուտով պետք կգա

Մենք շատ վաղուց ենք անդրադարձել այս հայացված նշատետր-ծրագրին։ Ովքեր դեռ ծանոթ չեն նրան, կարդան նրա մասին այստեղ, իսկ թարմացնելու կամ տեղակայելու համար գնացեք այստեղ։

Այսօր թողարկվել է այս ծրագրի վերջին՝ 0.35.10 տարբերակը, և, ինչպես միշտ, կատարվել են որոշ վրիպակների ուղղումներ և որոշ գործառույթների բարելավումներ։ Այնպես որ ցանկալի է ծրագիրը թարմացնել, եթե այն վաղուց եք տեղակայել։

Ինչո՞ւ ենք մենք խորհուրդ տալիս գործածել կամ տեղակայել այս ծրագիրը։

Եթե ցանկանում եք մեր կայքում տեղ գտած բոլոր գրացուցակներն ընդամենը մեկ առանձին, խիստ հարմարավետ նիշքով ունենալ ձեր համակարգչում, այսինքն՝ ձեր համակարգչում ունենաք մի ամբողջ հղումնավոր գրադարան ընդամենը մեկ փոքրիկ նիշքում, պետք է ձեր համակարգչում տեղակայված ունենաք CherryTree-ն։ Մի որոշ ժամանակից Գրահավաքը պատրաստվում է համահավաք գրացուցակի այդ նիշքը տեղադրել կայքում՝ ազատ ներբեռնման համար։ Նիշքը հաճախ կթարմացվի՝ նոր հավելումներին զուգահեռ։

Հիմա ավելի մանրամասն բացատրենք, թե ինչով է այս CherryTree նիշքը հարմար՝ գրացուցակները մեկտեղելու և դրանցից օգտվելու համար։

19-րդ դարի Թիֆլիսի նահանգի մասին մի քանի տվյալ՝ նախախորհրդային ռուսերեն հրատարակություններից

Թիֆլիսի եկեղեցիների վիճակագրությունը 1803 թ.-ին

 

(Бакрадзе Дмитрій, Берзеновъ Николай,  Тифлисъ въ историческомъ и этнографическомъ отношенiяхъ, С.-Петербургъ, 1870, с. 97)

վրացական եկեղեցիներ -  15

հայկական եկեղեցիներ - 24

հունական եկեղեցի - 1

կաթոլիկ եկեղեցի - 1

 

 

Իրական և մտացածին ռուսաբանությունների մասին

Վերջերս կարդացինք ռուսաբանությունների վերաբերյալ ֆեյսբուքյան երկու գրառում (դրանցից մեկը՝ հենց այսօր), և սա ստիպեց մեզ անդրադառնալու այս խնդրին։

Առաջին գրառման մեջ ռուսաբանություն էր դիտվում «կողմից» կապի գործածությունը հայերենում, իսկ այսօրվա գրառման մեջ քննադատվում էր «մահվան ելք» արտահայտությունը։ Մեր այս գրառման մեջ ցույց կտանք, որ այս երկու քննադատությունն էլ իրականում անտեղի է, և որ կան ա՛յլ, իրակա՛ն ռուսաբանություններ, որոնցից իսկապես պետք է խորշել։

«Կողմից» բառի գործածությունը («այսինչ բանն արվեց այսինչի կողմից») ռուսերենի հետ կապ չունի, քանի որ հենց հայերենին է հատուկ և, եթե հավատանք «Նոր բառգիրք Հայկազեան լեզուի»-ին, «ընտիր հայկաբանութիւն» է։ Գրաբարում էլ «ի կողմանէ» ձևը (ինչպես նաև «կողմն» բառի այլ հոլովաձևեր) գործածվել է նույն կերպ, այսինքն՝ այնպես, որ թվում է, թե ավելորդ է, դրա կարիքը չկա, սովորական բացառականը (կամ համապատասխան այլ հոլով) լիովին բավական կլիներ, բայց չէ՛, հայն ավելացրել է «կողմն» բառը։ Գործածության օրինակները կարող եք տեսնել դարձյալ «Նոր բառգիրք Հայկազեան լեզուի»-ում։ Ուրիշ բան, իհարկե, որ արդի հայերենում «կողմից»-ի գործածությունը հաճախ չափն անցնում է և, անկախ իր ծագումից, երբեմն լիովին ավելորդ է։ Օրինակ՝ անիմաստ է ասել. «Հիմնադրամի կողմից կազմակերպված խնջույքին....», եթե կարելի է ասել. «Հիմնադրամի կազմակերպած խնջույքին....»։ Ուստի, անշուշտ, խոսքը շարունակ «կողմից»-ով ու կրավորական բայերով ուռճացնելը հաճելի չէ, և սրանից պետք է խուսափել, սակայն սա ո՛չ մի դեպքում ռուսաբանություն չէ, այլ հայկաբանություն։

Սնգիկով փլավ

Դուք գիտեք անշուշտ, որ գիտնականները ոչ միայն մարդու մարմնի կազմության նույնիսկ ամենաչնչին մասի համար են անուններ ստեղծել, այլև, օրինակ, մարդուն բնորոշ ամեն տեսակ վախի՝ «ֆոբիայի», և դրանց թիվը հավանաբար հարյուրների է հասնում։ Փակ տարածքից վախը մի անուն ունի, միջատներից վախը՝ ուրիշ, մենակ մնալու վախը՝ ուրիշ, անգամ 666 թվից վախը հատուկ անուն ունի՝ hexakosioihexekontahexaphobia։

Հետաքրքիր է իմանալ, թե հոգեբաններն ի՛նչ անուն են տվել այն երևույթին, երբ մարդիկ, նույնիսկ կրթված, գրագետ, ովքեր, թվում է, պե՛տք է ունենան մտածել-վերլուծելու գոնե տարրական կարողություններ, հանկարծ սկսում են հորինել անհեթեթ բաներ՝ ազգային սնապարծությունից դրդված, ակնհայտ սուտն ու ապուշությունը իմաստության կամ փաստի տեղ դնել և այս ամբողջ առասպելաբանությունը տարածել։ Պարզվում է՝ սա մի այնպիսի վարակիչ բան է, որ բոլոր տարածողները, փաստորեն, նույնպես կորցնում են մտածել-վերլուծելու կարողությունը և ջանասիրաբար կատարում այս գործը՝ ուրախանալով ու հրճվելով, «աշխարհին զարմացնելով»... ամաչելու փոխարեն։ Տգիտությունը՝ իմաստության դիմակ հագնող և այն էլ համառ ու կույր տգիտությունը, իրոք, ամոթալի երևույթ է։

Այս նախաբանը գրեցի, որովհետև այս էլ որերորդ անգամ ցավով տեսնում եմ, թե ինչպես համացանցում, հատկապես ֆեյսբուքյան տիրույթում, հայերս ջանասիրաբար տարածում ենք հայոց այբուբենի հետ կապված մի ցնցող հայտնագործություն և չենք էլ ուզում նկատել ակնհայտ կեղծիքը։ Առաջին անգամ ես սա ֆեյսբուքյան մի էջում տեսա և շատ զարմացա. կարծում էի՝ խելքը գլխին մարդիկ են վարում այդ էջը։ Այսօր հայտնաբերեցի, որ մասնագիտությամբ մաթեմատիկոս մի հայտնի հաղորդավար էլ է տարածում այս անհեթեթությունը։ Պահո՜...